Четири навики кои тивко му штетат на мозокот и меморијата, според невролозите
ЗДРАВА исхрана, редовно вежбање, доволно сон и избегнување алкохол, цигари и дроги – ова се совети што сите сме ги слушнале безброј пати. И не без причина: токму ова се темелите на доброто здравје и долговечноста.
Но, еден истакнат невролог од САД, кој со години го проучува здравјето на мозокот, истакнува уште четири секојдневни навики што ги избегнува по секоја цена – и кои многумина од нас ги прават ден по ден, без размислување.
- Постојано се потпираме на GPS
Навигацијата на вашиот телефон е дефинитивно корисна, особено кога брзаме на работа или се обидуваме да избегнеме сообраќајни метежи. Но, ако го вклучуваме Google Maps секој пат кога одиме во локалната продавница, може да си го оштетиме сопствениот мозок.
Студиите покажаа дека постојаното потпирање на GPS ја намалува нашата просторна ориентација, додека, на пример, возачите на таксисти и возачите на брза помош кои ги меморираат улиците и се движат сами, постигнаа подобри резултати на тестовите за меморија. Тие дури и снимиле поголеми димензии на делот од мозокот одговорен за просторната меморија, таканаречениот хипокампус.
- Енергетски пијалоци секој ден? Лоша идеја за мозокот и нервите
Нема кафе, денот е долг, исцрпени сме – и се обидуваме да добиеме „поттик“ со енергетски пијалок? Лоша навика, предупредува експертот.
Иако дејствуваат брзо, енергетските пијалоци често содржат високи дози на кофеин, таурин и витамини од групата Б, а прекумерната консумација може да предизвика несоница, нервоза, па дури и сериозни срцеви и невролошки нарушувања. Во потешки случаи – напади или оштетување на нервите.
Посебен ризик претставува витаминот Б6, кој може да се акумулира во телото и да предизвика оштетување на периферните нерви ако се консумира во прекумерни количини во подолг временски период.
Одлука? Вода, чај, здрави закуски и – квалитетен сон.
- Лековите што се издаваат без рецепт не се секогаш безбедни
Дали имате главоболка, болки во грбот или настинка? Во Хрватска, лесно е да се набават лекови како ибупрофен, парацетамол или разни додатоци во исхраната, но тоа не значи дека треба да ги земате лесно.
Честата и прекумерна употреба на лекови против болки може да им наштети на желудникот, бубрезите, па дури и на црниот дроб – особено ако не внимаваме на дозата. Парацетамолот често се смета за побезбеден, но е водечка причина за откажување на црниот дроб во Америка.
А потоа, тука се и додатоците во исхраната: премногу цинк, железо или популарните „природни“ додатоци од TikTok можат да предизвикаат сериозни невролошки проблеми.
Пораката е јасна: ако не сме сигурни – да се консултираме со лекар.
- Одење во природа без заштита? Висок ризик, особено во лето
Поминување време на свеж воздух, прошетка во шума или викенд во планините – звучи совршено, нели? И е така, но само ако добро се заштитиме.
Крлежите и комарците пренесуваат сериозни болести, а секоја година во текот на потоплите месеци, лекарите прегледуваат пациенти со треска, конфузија, па дури и напади предизвикани од каснувања од инсекти. Лајмската болест е добро позната, но постојат и други инфекции кои можат да остават трајно оштетување на нервниот систем.
Практични совети: носете долги ракави и панталони, користете спреј против инсекти и не заборавајте да се проверите откако ќе бидете надвор – особено ако сте биле во шума или висока трева.
Здравјето на мозокот не зависи само од исхраната и вежбањето. Малите, секојдневни навики – како што се начинот на кој се движиме низ градот, што пиеме кога сме уморни, како ги користиме лековите или колку сериозно го сфаќаме зачувувањето на природата – можат да направат голема разлика на долг рок.
