Добитник на Нобелова награда ја открива тајната на долговечноста: Овој вид исхрана го намалува ризикот од болести и го забавува стареењето
Елизабет Блекбурн ја освои Нобеловата награда за нејзиното ко-откривање на теломеразата, ензим кој ги поправа теломерите – дел од хромозомите што е поврзан со процесот на стареење, и откри на што се темели долговечноста.
Елизабет Блекбурн е една од само 12 жени кои ја добиле Нобеловата награда за физиологија или медицина, а ја добила за откривањето на теломеразата, ензим кој ги обновува теломерите – дел од хромозомот кој е поврзан со процесот на стареење . Во интервју за Центарот за иднината на стареењето при Институтот Милкен , Блекбурн ја нагласува важноста на здравите навики, зошто теломерите се неопходни за поздрав живот и како стресот може да биде позитивно искуство.
Теломерите динамички ги штитат краевите на хромозомите, така што гените остануваат недопрени и клетките продолжуваат да функционираат добро. Кога оваа заштита е компромитирана, таа ги спречува клетките правилно да напредуваат и растат. Освен ако не ги замениме – преку посебен молекуларен механизам наречен теломераза – човечките теломери имаат тенденција да се влошуваат со текот на времето.
Всушност, кај луѓето, теломерите се трошат со возраста и поради разни други фактори. За среќа, постојат многу работи што можеме да ги направиме индивидуално и како општество за безбедно да го подобриме здравјето на теломерите: доволно спиење и вежбање, наоѓање начини за справување со хронични психолошки стресори, навики во исхраната слични на медитеранската исхрана, различни форми на социјален развој и чиста животна средина.
- Спиење и физичка активност
Недостатокот на сон може да доведе до значително физичко и когнитивно опаѓање, вклучувајќи понизок тестостерон, проблеми со меморијата, поризични одлуки, проблеми со фокусирањето и слично.
Сонот не само што има непосреден ефект врз благосостојбата на една личност, туку е и кумулативен, што значи дека може да понуди придобивки што траат цел живот.
- Справување со хронични психолошки стресори
Постојат голем број необични начини на кои вашето тело може да сигнализира дека сте под премногу стрес и од клучно значење е да бидете свесни за нив и да обрнете внимание на сопствената состојба.
Според Американската психолошка асоцијација , првиот чекор во справувањето со прекумерен стрес е препознавање на симптомите и поставување граници.
- Медитеранска исхрана
Медитеранската исхрана е поткрепена со обемни научни истражувања како златен стандард за здравје на срцето и долговечност.
Медитеранските планови за исхрана се состојат претежно од храна базирана на растенија, вклучувајќи широк спектар на зеленчук, овошје, јаткасти плодови, семиња, мешунки, интегрални житарки и извори на здрави масти.
- Социјален развој
Покрај важноста на личните навики и промените во негативните обрасци за долговечноста, потребно е да се вклучи и пошироката слика за општеството, домувањето итн. за поудобен живот. Имено, различните форми на социјална поврзаност, чувството на припадност и квалитетните меѓучовечки односи имаат директно влијание врз биолошкото здравје.
Студиите покажуваат дека осаменоста, социјалната изолација и чувството на неповрзаност можат да го забрзаат стареењето, додека активното учество во заедницата, негувањето на односите и меѓусебната поддршка придонесуваат за нивно зачувување.
- Чиста животна средина
Нередот негативно влијае на квалитетот на нашите животи, бидејќи го затрупува нашиот простор и го запира протокот на позитивна енергија. Сепак, покрај чистењето на домот во кој живееме, важен е и надворешниот простор што нè опкружува.
Животот во природа е од исклучителна важност за целокупното здравје, а врската помеѓу околината во која живееме и ризикот од одредени болести е најзабележителна кај респираторните заболувања и ракот.