Кои симптоми укажуваат на тоа дека влегувате во менопауза
Се верува дека просечната жена поминува речиси една третина од својот живот во периодот на менопауза.
Преодниот период кон менопауза се јавува околу десет години пред последната менструација, кога репродуктивниот капацитет на жената постепено почнува да опаѓа. Значајни хормонални промени се случуваат околу 6-8 години пред менопаузата, проследени со неправилни и неправилни менструални циклуси проследени со различни клинички знаци. Овој период се нарекува предменопауза.
Менопаузата во потесна смисла значи последна менструација на жената и го претставува крајот на нејзиниот репродуктивен период.
Постменопаузата е периодот кој се јавува после менопаузата и се дели на рана (до 70-годишна возраст) и доцна (по 70-та година) постменопауза или сеиум.
Климактериум се однесува на периодот кога репродуктивната функција на жената почнува да престанува и вклучува перименопауза и првите 10 години од постменопаузата.
Пременопаузалниот период е време за превенција на проблеми кои можат да настанат како резултат на намалена функција на јајниците и време кога, користејќи го знаењето од класичната медицина, но и примената на други методи (лековити билки, акупунктура, хомеопатија), неопходни за да се овозможи одржување на здравјето во текот на животот Симптомите на менопаузата главно се сметаат како последица на намалување на естрогенот, но јајниците произведуваат и андрогени (DHEA и тестостерон) како и прогестерон. Сите тие се важни за одржување на здравјето на жената. Андрогените, хормони поврзани со сексуалната желба и општото здравје, се произведуваат и во други ткива и органи покрај јајниците: надбубрежните жлезди, кожата, мускулите, мозокот, хипофизата, лојните жлезди и масното ткиво.
Интересно е што со намалувањето на овие хормони во јајниците за време на менопаузата, нивното производство во другите ткива двојно се зголемува. Тие се однесуваат како слаби естрогени, а жените кои ги произведуваат во доволна количина немаат изразени поплаки. Околу 15% од жените не покажуваат симптоми на менопауза.
Сепак, повеќето жени во овој период имаат изразени поплаки и 50% од жените не ги поднесуваат лесно. Промените во производството на хормони најпрво се рефлектираат во менструалниот циклус и може да се манифестираат како исклучително чести (со разлика од помалку од 20 дена) или ретки циклуси. Продолжено обилно крварење или нерамномерен интензитет и времетраење на крварењето се исто така чести.Тоа се најчесто дисфункционални крварења, предизвикани од отсуство на овулација, но понекогаш причината може да биде органска, најчесто фиброиди или дисфункција на тироидната жлезда, а поретко малигни заболувања на гениталниот тракт.
Клиничките симптоми на менопаузата најлесно се делат според времето на појава на рани (акутни), среднорочни и доцни.
РАНИ СИМПТОМИ НА МЕНОПАУЗА
РАНИТЕ СИМПТОМИ се јавуваат како резултат на ненадеен пад на естрогенот, негативно влијаат на квалитетот на животот и обично исчезнуваат по 35 години. Првиот симптом е замор (исцрпеност) присутен кај околу 90% од жените. Ментални проблеми: најчесто во форма на депресија кај околу 50-60% од жените. Нарушувања на сонот (несоница) во околу 75% од случаите.
Ова исто така вклучува валунцивазомоторни поплаки кои станаа синоним за менопауза и кои веќе се појавуваат во предменопаузална возраст кај околу 30% од жените и продолжуваат да се појавуваат во раната постменопауза во дури 85% од случаите. Топлотните бранови се јавуваат почесто во текот на ноќта, за време на спиењето, проследено со потење и пад на температурата, што понекогаш доведува до чувство на треска.
СРЕДНОРОЧНИ СИМПТОМИ
СРЕДНОРОЧНИТЕ СИМПТОМИ обично се појавуваат 5-10 години по менопаузата и се манифестираат како: урогенитална атрофија, промени на кожата и косата, намалено либидо и пад на когнитивните функции.
Урогениталната атрофија поради недостаток на хормони доведува до разредување на слузокожата на вагината, вулвата и уретрата. Се јавува чувство на сувост, чешање и печење. Поради нарушувања на киселоста (вагинална pH), почести се вагиналните инфекции и болните односи. Уринарните проблеми се најчеста форма на често, итно и ноќно мокрење со почести болни уринарни инфекции.
Промени на кожата и косата во вид на намалување на дебелината, еластичноста и влажноста на кожата, лупење на кожата, формирање на брчки. Косата станува сува, кршлива и тенка и кај повеќето жени се истенчува. Влакната на гениталиите се губат, а ноктите стануваат тенки и кршливи.
Долготрајниот недостаток на естроген и андрогени ги оштетува когнитивните функции на мозокот и меморијата и концентрацијата стануваат послаби.
ДОЦНИ ПОСЛЕДИЦИ ОД ДЕФИЦИТОТ НА ЕСТРОГЕН
Почнуваат уште во перименопауза, но се манифестираат и значително го намалуваат квалитетот на животот 10-30 години по почетокот на менопаузата.
Кардиоваскуларни заболувања по менопаузата, смртноста на жените од миокарден инфаркт станува повисока отколку кај машката популација.
Остеопорозата е намалување на густината на коските и нарушување на микроархитектурата, што ја зголемува склоноста кон фрактури и инвалидитет. Остеопорозата се нарекува „тивка болест“ бидејќи нема никакви симптоми додека не се појават скршеници, понекогаш поради пад, но понекогаш без очигледна причина.
Остеоартритисот е најчеста болест на зглобовите што се јавува кај постменопаузалната популација.
Нарушување на сетилата, најчести нарушувања се намален вид, суви очи, развој на катаракта, заматен вид и зголемен очен притисок. Слухот исто така слабее со стареењето и се јавува сенилно губење на слухот.
ХЕРБАЛНИ ПРЕПАРАТИ ВО ТЕРАПИЈАТА
ХЕРБАЛНИ ПРЕПАРАТИ – изофлавони од црвена детелина (Feminal, OestrofaktE), соја (Inoclim, Menopausal) како и растението Cimcifuga racemoca (Cimifem, Remifemin), индискиот женшен, кој го сметате за еликсир. Овие растенија содржат фитоестрогени кои можат значително да ги ублажат симптомите на менопаузата, да ги намалат топлите бранови, да го подобрат расположението, да го намалат чувството на замор, да имаат поволно влијание врз стабилноста на крвниот притисок и да ги намалат проблемите со несењето јајца.
СТИЛ НА ЖИВОТ КАКО ТЕРАПИЈА
Начинот на живот е многу важен за одржување на здравјето во овој период и вклучува внес на протеини, повеќе од бело месо, риба, разновидност на употреба на зеленчук и овошје во исхраната, како и намалување на внесот на јаглехидрати и масти. Воведувањето на физичка активност е многу важно. Препорачуваме намалување на потрошувачката на кафе, алкохол и цигари. Земајќи ја активната форма на витамин Д 350 секој ден, Mg++ е исто така важен за зачувување на коските.
